فیلم داستان زندگی بیژن عاصمی، افسر کنترل شکاری نیروی هوایی ارتش است که در طول 8 سال، برابر با 2888 روز جنگ تحمیلی از اتاق عملیات سایت سوباشی به راهنمایی و نجات خلبانان جنگنده های ارتش ایران می پردازد.

فیلم همانطور که از داستانش برمی آید، سعی دارد شخصیت محور باشد و بیوگرافی از بیژن عاصمی، افسر کنترل شکاری نیروی هوایی، بسازد؛ اما ضعف در روایت، از فیلم کلاژی ناهمگون ساخته است. کلاژی که پرداخت خرده روایت هایی که در خدمت روایت اصلی داستان نیست در خلق آن بی تاثیر نبوده. خرده روایت هایی که ضعف در گزینش آن ها، فیلم را به سوی ضدجنگ سوق می دهد و از جنگ تصویری خانمان سوز ارائه می دهد. تصویری که با تکرار چندباره سوختن نمادین شمایل سایه سپیدار  و بیژن در آتش و حیرت زنی که در مقابل تلی از خرابی ها میخکوب شده، بر آن تاکید می شود.

فیلم می توانست با انتخاب درست موقعیت های بیژن، تصویرگر 8 سال رشادت ها و قهرمانی های نیروی هوایی ارتش باشد و به خلق یک درام حماسی بینجامد؛ اما با گیرافتادن در دام رئالیسم، آن هم با گزینش های خاص، و پرداختن به حواشی دیگر به ترکیبی کش دار، نچسب و ناهمگون بدل گشته است. ترکیبی که ضعف اصلی آن به فیلمنامه برمی گردد. نداشتن یک درام پردازی قوی، عدم خلق درست یک شخصیت قهرمان، هم تراز بودن مسئله اصلی داستان با مسائل فرعی آن، کش دار بودن بی دلیل برخی سکانس ها و پایبند نبودن به شمایل یک گونه سینمایی از فیلم ملقمه ای ساخته که بعید است مخاطب را تا انتها همراه خود سازد!

فیلم ظاهرا می خواهد شمایلی از 8 سال جنگ تحمیلی باشد؛ هم پیروزی ها و قهرمانی های خلبانان نیروی هوایی را به تصویر کشد و هم مقاومت زنان و خانواده های همراه آنان را؛اما ضعف در توان شخصیت پردازی و خلق موقعیت سینمایی، مخاطب را در سردرگم میان ملودرام های نچسب بحبوحه جنگ و قهرمانی خلبانانی، که تنها صدای آن ها را می شنویم، رها می کند! عدم خلق درست موقعیت جنگ و دشمن، از حماسه خلبانان نیروی هوایی، تصویری ارائه می دهد که به شنیدن صدای شادی ناشی از پیروزی توسط بیژن و تصاویر معدود هوایی تقلیل یافته است! ضعفی که باز هم از فیلمنامه اثر ناشی می شود. خلق سینمایی یک حماسه درست در درجه اول، نیازمند پرداخت درست موقعیت در فیلم است! موضوعی که 2888 در پرداخت آن موفق نبوده و به همین دلیل نیز مخاطب با نگرانی های بیژن برای نجات خلبانان و شادی ها، غم و احساس پیروزی خلبانان همراه نمی شود!

فیلم در پرداخت شخصیت ها نیز دچار ضعف است. شمایلی که از زنان مقاوم و همراه کارکنان نیروی هوایی ارتش می سازد به کلیشه زنان سربارِ خسته و معترض، زنان گریانِ در انتظار همسر تقلیل یافته است! این در حالی است که فیلم می توانست با گزینش درست موقعیت ها، حماسه ای از کنشگری و مقاومت این زنان خلق کند. اما غلبه وجه رمانتیک بر وجه اپیک فیلم، آن را از خلق چنین موقعیت هایی عاجز ساخته و زن را موجودی ضعیف و وابسته ترسیم کرده است. موجودی که تنها کنشگری آن به سکانس تولد فرزند سپیدار برمی گردد و آن هم بر شرایط رقت بار جنگ تاکید دارد.

تیتراژ انتهایی فیلم بهترین معرف فیلم است. موسیقی رمانتیک بر روی نگاتیو عکس های دلیرمردان نیروی هوایی ارتش؛ رمانتیسم حماسه سازان! این ترکیب ایماژی از کل فیلم و نگاه کارگردان است. دلیرمردانی که حین خلق حماسه هایی که پرداخت درستی به آن ها نمی شود، گرفتار ملودارم های خانوادگی و قهر و آشتی زن و شوهری می شوند و در میان این حماسه بی رنگ رمانتیک، به ندرت قاب های عکاسی حرفه ای به چشم مخاطب می خورد! قاب های زیبایی که مدیون انتخاب فیلمبرداری سیاه و سفید اثر است. انتخابی که آن هم سوال برانگیز است! فیلم از تکنیک فیلمبرداری سیاه و سفید برای روایتش استفاده کرده و تنها سه دقیقه انتهایی آن که مونولوگی از زبان سپیدار است رنگی می شود. تصاویری ضبط شده با موبایل که برای معرفی دختر بیژن در سمت یک فیلمساز به کار گرفته شده است.

انتخاب فیلمبرداری سیاه و سفید به گفته عوامل اثر برای بیان ارزش زیباشناسانه فیلم به کارگرفته شده است. تکنیکی که استفاده از آن در سینمای حرفه ای فلسفه خاص خود را می طلبد. کیوان علیمحمدی در سابقه فیلمسازی اش استفاده درست از این تکنیک را ثبت کرده است. او در ساخت بخش هایی از فیلم سینما شهر قصه از این تکنیک استفاده می کند که کاملا در خدمت فیلم است. کارگردان در فیلم سینما شهر قصه برای پیوست بازی های حامد کمیلی به فیلمفارسی های پیش از انقلاب مجبور است از این تکنیک استفاده کند تا درآمیختگی زندگی این عاشق سینما را با فیلمهای مورد علاقه اش به خوبی نشان دهد. اما انتخاب این تکنیک برای فیلم 2888 بیش از آن که فرم زیبایی شناسانه اثر را به مخاطب یادآور شود محتوای ضدجنگ آن را برجسته می سازد.

نکته دیگر در فیلمبرداری اثر، استفاده زیاد از قاب های بسته است. فیلم با قاب های بسته ای قصد روایت دوران پر اتفاق 8 سال جنگ تحمیلی را دارد. مدت زیادی از فیلم قاب های مدیوم شاتی از بیژن است که در اتاق کوچکی در حال انجام ماموریت و برقراری ارتباط با خلبانان حین پرواز است. قاب هایی که اگر چه در راستای بیان نمایشی سختی کار این افسر نیروی هوایی است؛ اما طولانی بودن برخی صحنه های آن، بدون رفت و برگشت در فضای بیرونی، مخاطب را خسته می کند. با این حال در این بین خلق تصاویر هوایی در برخی سکانس ها که با کمک دوربین گوپر روی بدنه هواپیماها انجام شده یکی از نقاط مثبت فیلمبرداری اثر است. تصاویری که تنها راه نمایش ارتباط بیژن با خلبانان است و به این بهانه بیننده را با دنیای خلبانان حین پرواز آشنا می سازد.

فیلم در نمایش حوادث پرافتخاری چون فتح خرشهر، قصد فاصله گرفتن از نماهای بسته خود ندارد و این بار نه با منطق بیان سینمایی بلکه به بهانه حضور بیژن در اتومبیل تنها چند فریم از شادی و پای کوبی مردم را نشان می دهد! انتخابی که می توانست با حضور در فضاهای بیرونی و نمایش قاب های باز بخشی از پیروزی های جنگ را واقعی تر به نمایش بگذارد و از حجم نمایش سیاهی ها اندکی بکاهد.

حاصل همکاری سازندگان فیلم 2888 با مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی اثری ضدجنگ است. اثری که در نمایش رشادت ها و قهرمانی های افسران نیروی هوایی سایت سوباشی و مقاومت خانواده هایشان موفق عمل نکرده و بعید است بتواند تصویر قهرمان گونه ای از آن ها در ذهن مخاطب بسازد. فیلم ادعا دارد که روایتگر 8 سال دفاع مقدس است؛ در حالی در نمایش بخشی از قهرمانی های نیروی هوایی ارتش عاجز مانده است.

پایان/